ಐಪಿಎಸ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು
ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯೂ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧರಾಗಿದ್ದರೂ, ಐಪಿಎಸ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನೇಮಕಾತಿ, ಸೇವಾ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ವೇತನದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವುದು, ಅಪರಾಧಗಳ ತನಿಖೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಜನರಿಗೆ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವುದು ಪೊಲೀಸ್ ಪಡೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ. ದಕ್ಷ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪೊಲೀಸ್ ಪಡೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಹ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಪೊಲೀಸ್ ಸೇವೆ (ಐಪಿಎಸ್) ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾಗಿ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯೂ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧರಾಗಿದ್ದರೂ, ಐಪಿಎಸ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನೇಮಕಾತಿ, ಸೇವಾ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ವೇತನದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ. ಅಂತಹ ಕೆಲವು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
1. ನೇಮಕಾತಿ
ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು
ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು
ಅವರನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕ ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಮೂಲಕ ಯೂನಿಯನ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಕಮಿಷನ್ (ಯುಪಿಎಸ್ಸಿ) ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನೇಮಕಾತಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಎಲ್ಲ ಸೇವಾ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ಆಡಳಿತ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ (ಸಿಎಟಿ) ಮೂಲ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ, ಅವರನ್ನು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪೊಲೀಸ್ ಇಲಾಖೆಗಳು (ಕೆಳ ಹಂತದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು) ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವಾ ಆಯೋಗಗಳು (ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು) ಲಿಖಿತ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಮೂಲಕ ದೈಹಿಕ ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಮೂಲಕ ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣದಂತಹ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪೊಲೀಸ್ ನೇಮಕಾತಿ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು (ಪಿಆರ್ಬಿ) ಸ್ಥಾಪಿಸಿವೆ.
ರಾಜ್ಯ ಆಡಳಿತ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳು (ಎಸ್ಎಟಿಗಳು) ನೇಮಕಾತಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಸೇವಾ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮೂಲ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
2. ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಮಾದರಿ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯಕ್ರಮ
ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು
ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು
ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಮೂರು ಹಂತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಅಂದರೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಪರೀಕ್ಷೆ (ಸಂದರ್ಶನ).
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿನ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಂದು ಐಚಿಕ ವಿಷಯವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪವು ವಾಸ್ತವಿಕತೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ.
ಹಾಗು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪವು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ತಾರ್ಕಿಕತೆ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಡ್ಡಾಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿವೆ.
3. ನೇಮಕಾತಿ
ಆಯ್ಕೆಯ ನಂತರ, ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ನೇಮಕ ಮಾಡಿದರೂ, ಅವರು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಆದರೆ, ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ನೇಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿವೆ.
4. ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ವೇತನ ಪ್ರಮಾಣ
ಐಪಿಎಸ್
ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು
ಅವರ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಪಿಂಚಣಿಗಳನ್ನು ಕೇಡರ್ ರಾಜ್ಯ ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ. ಅವರು ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಏಕರೂಪದ ವೇತನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಕೇಡರ್ ರಚನೆ, ನೇಮಕಾತಿ, ತರಬೇತಿ, ಕೇಡರ್ ಹಂಚಿಕೆ, ದೃಢೀಕರಣ, ಎಂಪಾನಲ್ಮೆಂಟ್, ಡೆಪ್ಯುಟೇಶನ್, ವೇತನ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳು, ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಶಿಸ್ತಿನ ವಿಷಯಗಳಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಕೇಡರ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ನೀತಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳಿಗೆ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದ ಪೊಲೀಸ್ ವಿಭಾಗವು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಅವರ ಸಂಬಳ ಮತ್ತು ಪಿಂಚಣಿಗಳನ್ನು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ.
ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಆಯಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಡಳಿತ ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ (ಜಿಎಡಿ) ಸೇವೆಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ, ವೇತನ, ಕೇಡರ್ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ತರಬೇತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ.
7 ನೇ ವೇತನ ಆಯೋಗದ ನಂತರ ಐಪಿಎಸ್ ಸಂಬಳ
ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಂಬಳ
ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಂಬಳ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸಬ್ ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಟರ್ಗೆ ವೇತನ ಶ್ರೇಣಿ ಇದೆ: 9300-34800 ಗ್ರೇಡ್ ಪೇ 4200.
5. ಪ್ರಚಾರ ಮತ್ತು ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡುವುದು
ಐಪಿಎಸ್
ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ
ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ತರಬೇತಿ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಉಪ ಪೊಲೀಸ್ ವರಿಷ್ಠಾಧಿಕಾರಿ (ಡಿಎಸ್ಪಿ) ಆಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 5-7 ವರ್ಷಗಳ ಸೇವೆಯ ನಂತರ, ಅವನು / ಅವಳು ಪೊಲೀಸ್ ಅಧೀಕ್ಷಕ ಹುದ್ದೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. SHAYILAinfo..